A-kant
I must begin,
Begin what?
The only thing in the world that’s worth beginning:
The End of the World, no less
⏤ Césaire
De mixtape 𝐼𝑡'𝑠 𝑎 𝑄𝑢𝑒𝑠𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑓 𝑃𝑜𝑤𝑒𝑟, 𝐼𝑠𝑛'𝑡 𝐼𝑡? reflecteert op de verschillende kaders waarbinnen we raciaal en gendered kapitalisme ervaren. Ras en gender zijn geënsceneerd, gepresenteerd als 'uiterst zichtbare' sociale constructies. Jennifer Lyn Stoever laat ons zien dat geluid en het gebaar van luisteren zich niet enkel inschrijven in de raciale (en, tot op zekere hoogte, gendered) politiek en 'policing' van onze wereld, maar ook actief deze produceren en activeren. 𝐼𝑡'𝑠 𝑎 𝑄𝑢𝑒𝑠𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑓 𝑃𝑜𝑤𝑒𝑟, 𝐼𝑠𝑛'𝑡 𝐼𝑡? werd live gemaakt en gevoed in Mondoré, om precies te zijn in Bɔ́ Bɛtɔk Bijlmer, Mondoré. De mixtape focust op levendige, belichaamde, spirituele manieren van luisteren die verschillende zintuigen prikkelen. Het is geen handleiding, wel een uitnodiging om deel te nemen aan een circa twee uur durende luistersessie waarin de idee van raciaal kapitalisme, zoals beschreven door theoreticus Cedric Robinson in Black Marxism (1983), samengebracht wordt met het rijke weefgetouw van gedachtegoed en proza van radicale zwarte en Aziatische schrijvers en denkers zoals Ama Ata Aidoo, Ruth Wilson Gilmore, Gargi Bhattacharyya of Sylvia Wynter, die de diepe relatie tussen gender, ras en kapitalisme bevragen. Met dit bulletin pogen we een kakofonie aan stemmen, stiltes, gedachten, gefluister, tranen, vreugde in elkaar te vlechten, klanken die bevragen hoe gendered en raciaal kapitalisme ons denken over hedendaagse werkcondities beïnvloedt.
𝐼𝑡'𝑠 𝑎 𝑄𝑢𝑒𝑠𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑓 𝑃𝑜𝑤𝑒𝑟, 𝐼𝑠𝑛'𝑡 𝐼𝑡? is een plaats voor ideeën en studie, opgenomen en geconceptualiseerd in samenwerking met Em’kal Eyongakpa in Mondoré, Bɔ́ Bɛtɔk Bijlmer.
B-kant
Hysterisch gelach volgt.
Een zesjarige heeft door dat de berekening allesbehalve logisch is. De cijfers kloppen niet. Kunstenaar Yasiin Bey, voorheen bekend als Mos Def, vertelde ons in de track "Mathematics", uitgebracht in 1999 dat we moeten leren optellen, maar hoe moeten we de geracialiseerde, gendered en kapitalistische wereld leren begrijpen, wanneer we net hebben ontdekt dat de cijfers geen steek houden? Kan de vraag omtrent arbeid “de koloniale lading van ras, geweld, en locatie” tenietdoen?
Misschien vergat Yasiin Bey te vermelden dat sommigen onder ons al eeuwenlang zitten op te tellen, af te trekken, dubbeltjes omdraaien en moeten werken voor handje contantje. Er is nooit genoeg geld. Misschien is de optelsom gewoonweg niet werkbaar. In dit nieuwe decennium, en vele economische crises later, weten we dat levende en niet-levende wezens verdrinken in het gefabriceerde geluid van de kapitalistische machine, en haar onstilbare honger voor kapitaal, bezit en menselijke of geautomatiseerde productieprocessen. De pandemie legt bloot hoe meedogenloos het kapitalisme teert op inwisselbare lichamen. Onderaan de voedselketen houdt dit systeem zich in stand met anonieme nul-uren contracten, ongedocumenteerde (gedomesticeerde, onzichtbaar gemaakte) essentiële werkers, schoonmakers, sekswerkers, arbeiders en stagiaires. Voornamelijk vrouwen, zwarte mensen, people of colour en/of uit de arbeidersklasse. Robin D.G. Kelley legt ons uit dat “als je denkt aan kapitalisme als raciaal kapitalisme, dan krijg je als resultaat dat je het kapitalisme niet kunt elimineren, of omverwerpen, zonder de complete vernietiging van white supremacy of het raciale regime waarop het is gestoeld.” Laten we deze gedachte onthouden en daarmee de wijze woorden van Gargi Bhattacharyya. Zij maakt ons vlijmscherp bewust van het feit dat “in de kapitalistische manier van produceren, zijn het de arbeiders die koopwaar produceren, en zij zijn het kloppend hart van het hele systeem. Maar sociale reproductietheorie doet ons afvragen: als de arbeiders het gemeengoed produceren, wie produceert dan de arbeiders?”
Wie
produceert
de arbeider?
Laten we onze oren afstemmen op dit labour of undoing. Hoe klinkt dit? Wat gebeurt er, uiteindelijk, wanneer we vrij en onafhankelijk leven centraal zetten in onze arbeid? Hoe analyseren we de verschillende gradaties van ongelijkheid en precaire situaties die de zinkende fundamenten vormen van onze maatschappij, en dus onze levens?
Werk wat verwikkeld zit in een groter streven is een doodsvonnis. De uitspraak “work hard, play harder” is een kapitalistisch lokmiddel, geënt op schuldgevoel, wat het plezier van rust nemen probeert goed te praten, en zodoende het belang van jezelf/onszelf opnieuw op te laden, vernietigt.
Lui.
Ontspannen.
Gematigd.
Afhaken.
Woorden die niet rijmen met productiviteit en die ook niet het gevoel van arbeid oproepen. Wie kan het zich veroorloven lui te zijn? Af te haken of een burn-out te krijgen? Als deze mixtape één ding niet is, dan is het een call to action, maar wél een uitnodiging om aandachtig en zacht te luisteren, in lage registers. Om te luisteren door de pauzes heen. Pauzeer met het water dat neerdruppelt. Water breekt de beat, maakt deze tot een intimiteit, die zowel bekend als vluchtig is, die stroomt van je oren naar je buik.
𝐼𝑡'𝑠 𝑎 𝑄𝑢𝑒𝑠𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑓 𝑃𝑜𝑤𝑒𝑟, 𝐼𝑠𝑛'𝑡 𝐼𝑡? biedt geen oplossingen noch methodes voor escapisme; omdat het zich richt op een multifonische lezing van raciaal en gendered kapitalisme wat ons deel doet uitmaken van het globale project. In hoeverre kan een mixtape ruimte genereren voor de levens die we weer bruikbaar maken — vaak raciaal, gecommodificeerd, en gendered? Zeker wanneer het een tijdsmachine belichaamt, eentje die rumoerig is, sonisch, repetitief, en die fluctueert tussen het spookachtige, poëtische, het twijfelachtige? Wat doen we met onze kracht als deze ons nooit de kans gaf om vrij te zijn?
Tekst door Amal Alhaag